Λουίζ Μπουρζουά

Η Λουίζ Μπουρζουά γεννήθηκε στο Παρίσι και πέθανε στην Νέα Υόρκη. Οι γονείς της ήταν συντηρητές παλαιών ταπιτσερί  και από την ηλικία των 10 ετών ξεκίνησε να τους βοηθά για τα σχέδια αυτών και να κάνει και άλλα μοτίβα όταν ο σχεδιαστής Μ. Ρισάρ Γκινό απουσίαζε. Αυτά τα σχέδια ήταν η πρώτη της επαφή με την τέχνη. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας της η νεαρή Αγγλίδα δασκάλα της είναι ερωμένη του πατέρα της και η μητέρα της κλείνει τα μάτια σε αυτή τη σχέση. Αυτό επηρέασε καταλυτικά όλο το έργο της.

Ξεκίνησε να σπουδάζει ανώτερα μαθηματικά στη Σορβόννη, ελπίζοντας ότι με αυτό τον τρόπο θα βρει την τάξη και τη λογική στη ζωή της. Θα διακόψει τις σπουδές της λέγοντας: «Για να εκφράσω τις ανυπόφορες οικογενειακές εντάσεις, έπρεπε το άγχος μου να διοχετευτεί σε μορφές που μπορούσα να αλλάξω, να καταστρέψω και να επαναδημιουργήσω» Ξεκινά σπουδές τέχνης στο Παρίσι, στη Σχολή Καλών Τεχνών, και μετά σε πολλές ακαδημίες όπως αυτή του Ράνσον καθώς και στη Σχολή του Λούβρου.

Το 1937 γνωρίζει τον Αμερικανό ιστορικό τέχνης Ρόμπερτ Γκολντγουώτερ. Τον παντρεύεται και εγκαθίσταται στη Νέα Υόρκη μαζί του τον επόμενο χρόνο. Με αυτό τον τρόπο γνωρίζει τους Σουρεαλιστές οι οποίοι στην πλειοψηφία τους εγκατέλειψαν τη Γαλλία για την Αμερική κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και παρουσιάζει την πρώτη της προσωπική έκθεση το 1945.

 

Αν και είναι περισσότερο γνωστή για τη μεγάλης κλίμακας γλυπτική και εγκαταστάσεις (αράχνες, κελιά), η Μπουρζουά ήταν επίσης πολύ παραγωγική ως ζωγράφος και χαράκτρια. Ερεύνησε μια ποικιλία θεμάτων κατά τη διάρκεια της μακράς σταδιοδρομίας της, όπως η οικογένεια και οι σχέσεις των μελών της, η σεξουαλικότητα και το σώμα, καθώς και ο θάνατος και το ασυνείδητο. Αυτά τα θέματα συνδέονται με γεγονότα από την παιδική της ηλικία και θεωρούσε ότι, πρωτίστως, ήταν μια θεραπευτική διαδικασία.

Κάνει την πρώτη ατομική της έκθεση το 1945 με έργα κυρίως εμπνευσμένα από τον ονειρικό κόσμο του υπερρεαλισμού, φιγούρες που θυμίζουν τοτέμ, καμωμένες συνήθως από ξύλο. Ακούραστη η Μπουρζουά καταπιάνεται με θέματα δύσκολα εκείνη την εποχή, με τη θηλυκότητα, τις συγκρουσιακές σχέσεις μέσα στην οικογένεια, τη σεξουαλικότητα, την υπαρξιακή αγωνία και μοναξιά των ξεχωριστών ανθρώπων. Το δίπολο πατέρας – μητέρα επανέρχεται ιδεοληπτικά στο έργο της, λαμβάνει ενίοτε διαστάσεις εφιαλτικές, που ωστόσο κρύβουν μέσα τους ένα υποχθόνιο χιούμορ και πολλές λάμψεις ζεστασιάς και αισιοδοξίας.

το έργο της «Η Καταστροφή του Πατέρα», η Μπουρζουά ασκεί σφοδρή κριτική στην πατρική μορφή, συνθέτοντας ένα είδος απειλητικού, αγχωτικού, γεμάτου εντάσεις δείπνου, ενώ απεναντίας, στο πιο διάσημο έργο της, στην «Αράχνη», ένα απίστευτο επιβλητικό γλυπτό, μνημειακών διαστάσεων, εγκωμιάζει μέσα μορφή που υφαίνει υπομονετικά και επιτήδεια τον ιστό, την γενναιοδωρία, την υφαντική τέχνη, την ανάγκη άμυνας, και την προστατευτικότατα της μάνας. Στα δε «Κελιά» υπάρχουν μικρόκοσμοι, σχεδόν θεατρικές σκηνές που αντιπροσωπεύουν διαφορετικούς τύπους πόνου, σωματικούς, συναισθηματικούς, ψυχολογικούς και πνευματικούς.

Η Λουίζ Μπουρζουά επαναστατική και τολμηρή σε όλη της την πορεία έθεσε στο προσκήνιο θέματα όπως η γυναικεία φύση, η σεξουαλικότητα αλλά και η μοναξιά με έναν ιδιόμορφο και ενίοτε αυτό-ψυχοθεραπευτικό τρόπο. Όπως έλεγε: «Μαθαίνεις από τον εαυτό σου, όχι από τους άλλους. Η γνώση είναι το μυστικό σου, το μόνο που έχεις. Και κανείς δεν μπορεί να σου το πάρει».